Filozoflara göre cevherin tanımları:
Aristoteles'e göre cevher:
“ne bir konunun yüklemi olan ne de bir konuda bulunan şey”
Aristoteles on kategorisinden bir olarak kabul ettiği cevherleri birincil ve ikincil olarak iki kısma ayırır. "ev", "kalem" gibi belirli bir şeyi veya ferdi ifade etmek için kullanıldığında bu birincil cevherdir. Bu belirli şeyleri türleri ve türlerin bir üst kategorisi olan cinsler de birer cevherdir. Ancak bunlar ikincil cevher olarak karşımıza çıkarlar.
Aristoteles'in bu yaklaşımı Platon'un cevher anlayışının tam tersidir. Platon'a göre de her ikisinin de cevher olmasında sorun yoktur fakat Platon asıl cevherin türler ve cinsler olduğunu iddia etmektedir.
Kindi'ye göre cevher:
Kendi başına yeterli olan, arazlara konu olan, değişmeyen, sıfat veren değil sıfat alan şeydir. Ona göre cevher oluş ve bozuluşu kabul etmez. Cevher aynı zamanda şeylerin tarif edilmesine imkan veren şeydir. Çünkü tanımlarda kullanılan fasl/ayrım ancak bir cevherle birlikte var olabilmektedir.
Farabi'de cevher:
Felsefi bir kavram olarak cevher ile asla bir konuda bulunması mümkün olmayan duyulur nesne kast edilir. Cevher, kesinlikle bir konuda bulunmayan son konudur. Aynı zamanda cevher mahiyete sahip olan bir şeyin mahiyeti, yani onun özüdür. O şeyi o şey yapan şey cevherdir.
İbn Sina'da cevher:
Var olan her şeyin zatı yani kendisi için kullanılan ortak bir isimdir. Cevher, zatıyla var olan şeydir. O, var olmak için kendisiyle birlikte başka bir şeye ihtiyaç duymaz. Zıtları kabul edebilen asıl konudur.
İbn Hazm'da cevher:
Ona göre cevher iki kısımdır. 1. Akıl ve nefs gibi ruhani cevherler ve 2. uzunluk, genişlik ve derinlik gibi özelliklere sahip cismani cevherler.
Gazzali'ye göre cevher:
Cevher bazı eş anlamlara sahip ortak bir isimdir. Bu anlamlar şunlardır.
- Varlık bakımından bir konuda yahut bir mahalde bulunmayan zata cevher adı verilir.
- Her bir şeyin zatı için kullanılır. Örnek zeytin, kırmızı renk, akrep gibi.
- Başka bir zata ihtiyaç duymaksızın var olan şeydir.
- Zıtları art arda kabul etme potansiyeline sahip olan şeydir.
İbn Rüşt'e göre cevher:
Bir konuda olmayan ve bir konuya yüklem de olmayan duyulur şeyler için kullanılır. Aynı zamanda bir şeyin tarifinde kullanılan fasıl, cins ve tür şeklindeki tüm tümel yüklemler cevherdir. Bu tarifin Aristoteles'in tarifiyle hemen hemen aynı olduğu görülmektedir.
İslam Felsefesinde Cevher ile İlgili Kavramlar:
Cevheri ebyad: Allah tarafından yaratılan ilk cevher. Bu tanım daha çok tasavvuf felsefesinde kullanılmaktadır.
Cevheri evvel: Sudur sisteminde tanrı tarafından yaratılan ilk cevherdir. Tasavvuf felsefesinde ilk cevher nur i muhammedi'dir.
Cevher-i ferd: Daha çok atomu tarif etmek için kullanılmıştır. Klasik metinlerde el-cüz' ellezi lâ yetecezze' şeklinde bölünmesi mümkün olmayan parça anlamına gelmektedir. Bu anlayış Farabi ve İbn Sina gibi sudûrcu anlayışa zıttır ve daha çok mutezili alimler tarafından savunulmuştur.